غده تیروئید که در قسمت جلویی گردن قرار دارد، با ترشح هورمون‌هایی حیاتی، نقش مهمی در رشد جنینی، تنظیم متابولیسم و عملکرد سیستم عصبی ایفا می‌کند. دو هورمون اصلی تیروئیدی عبارتند از:
-
تیروکسین (T4)
-
تری‌یدوتیرونین (T3)
حدود ۹۰ درصد هورمون‌های تیروئیدی به‌صورت T4 و تنها ۱۰ درصد به صورت T3 در بدن ترشح می‌شود.
هورمون T4 در خون به دو فرم اصلی دیده می‌شود:
-
T4 تام (Total T4): شامل کل مقدار T4، چه به پروتئین‌های حامل متصل باشد و چه آزاد باشد.
-
T4 آزاد (Free T4): فقط فرم فعال و غیرمتصل به پروتئین، که مستقیماً روی سلول‌های بدن اثر می‌گذارد.
اندازه‌گیری Free T4 معمولاً برای بررسی دقیق‌تر عملکرد غده تیروئید به ویژه در شرایطی مانند بارداری، مصرف داروهای هورمونی یا مشکلات کلیوی توصیه می‌شود، زیرا در این موارد سطح پروتئین‌های خون تغییر می‌کند و فقط فرم آزاد می‌تواند تصویر دقیقی از عملکرد تیروئید ارائه دهد.
علل درخواست آزمایش چیست ؟
در موارد ارزیابی عملکرد، تشخیص بیماری ها و پیگیری درمان دارویی، غده تیروئید درخواست می گردد.
نمونه مورد نیاز چیست ؟
سرم حاصل از یک سی سی خون وریدی، در ضمن همولیز نمونه سرم، موجب رد نمونه می شود.
شرایط انجام آزمایش چیست ؟
نیاز به ناشتایی ندارد.
محدوده طبیعی (نرمال رنج)
Free T4
- ۱۰–۳۶ pmol/L : بالغین
- 10–۲۶ pmol/L : بین ۲ هفته تا ۲۰ سال
- 26–۷۷ pmol/L : نوزاد تازه‌متولد تا ۴ روزه
Total T4
- 59–۱۳۵ nmol/L : بالغین آقا
- 71–۱۴۲ nmol/L : بالغین خانم
- ۶۴–۱۴۲ nmol/L : بالغین بالای ۶۰ سال
- 117–۱۸۱ nmol/L : باردار
- 72–۱۵۱ nmol/L : بین ۱۰ تا ۱۵ سال
- 83–۱۷۲ nmol/L : بین ۵ تا ۱۰ سال
- ۹۴–۱۹۴ nmol/L : بین ۱ تا ۵ سال
- 101–۲۱۳ nmol/L : بین ۱ تا ۱۲ ماه
- 126–۲۱۴ nmol/L : بین ۱ تا ۲ هفته
- 152–۲۹۲ nmol/L : بین ۱ تا ۳ روز
توجه: مقادیر مرجع ممکن است بسته به روش آزمایش و شرایط فیزیولوژیکی تغییر کند.