اهمیت تشخیص سرطان های ارثی
سرطان یک بیماری ژنتیکی است که در اثر فرایند تغییر در ژن ها به وجود می آید. ۵-۱۰% از سرطان ها از والدین به ارث می رسند. هنگامی که ژن عامل سرطان از والدین به ارث برسد، آن را “سرطان ارثی” می نامند. سرطان های پستان، روده بزرگ، تخمدان، پروستات و سرطان های غدد درون ریز از جمله شایع ترین این سرطان ها هستند.
به طور کلی، سرطان های ارثی شاخص هایی دارند: بروز سرطان حداقل در دو نسل پشت سر هم، بروز در سنین زیر۵۰ سال، ،بیش از یک نوع سرطان در یک فرد (مثل یک زن با هر دو سرطان پستان و تخمدان)، سرطان در هر دو جفت یک اندام (هر دو چشم، هر دو کلیه، هر دو سینه)، سرطان در جنسی که معمولا رخ نمی دهد (مانند سرطان پستان در مردان) و …. . برای تشخیص این سرطان ها مشاوره ژنتیک و انجام آزمایش های مربوطه ضروری است.
در مشاوره ژنتیک، ابتدا پزشک با کسب اطلاعاتی مانند سن ابتلای اعضای خانواده به سرطان، نوع آن، زنده بودن یا مرگ فرد مبتلا و ….، شجره نامه خانوادگی را ترسیم می کند. سپس با استفاده از این شجره نامه، احتمال ارثی بودن سرطان مورد نظر و احتمال ابتلا یا ناقل بودن فرد را به صورت درصد محاسبه می نماید. براساس میزان احتمالات محاسبه شده، پزشک مشاور، آزمایش های ژنتیکی مورد نظر را تجویز می کند. البته همه سرطان ها ارثی نیستند.
انواع دیگر سرطان که در اثر تغییر ژن های به ارث رسیده به وجود نمی آیند، سرطان های تک گیر نامیده می شوند. این نوع سرطان ها در اثر اسیب های ژنتیکی ناشی از عوامل محیطی، رژیم های غذایی، هرمون ها و غیره ایجاد شده و به فرزندان منتقل نمی شوند. با شناخت این عوامل تحت کنترل می توان تا حد زیادی از بروز سرطان های تک گیر جلوگیری کرد. بنابراین تشخیص سرطان های ارثی از انواع تک گیر برای درک بهتر روند بیماری و چگونگی مقابله و پیشگیری ضروری است.
بنابراین، مشاوره ژنتیک و تشخیص زود هنگام سرطان، نقش بسیار مهمی در کیفیت زندگی افراد ایفا می کند. مرکز مشاوره ژنتیک پردیس مشهد، مشاوره های لازم در این زمینه را ارایه کرده و آزمایشگاه پردیس این آزمایش ها را در قالب یکسری پانل انجام می دهد.
